मुखपृष्ठ > योगदर्शन |
पातञ्जल योग दर्शन : कैवल्यपाद (चतुर्थ अध्याय) ।।
SANSKRITJAGAT 18/05/2021 | 09:33 PM
0
- जन्मौषधिमन्त्रतपःसमाधिजाः सिद्धयः ॥४.१॥
-
जात्यन्तरपरिणामः प्रकृत्यापूरात् ॥४.२॥
-
निमित्तमप्रयोजकं प्रकृतीनां वरणभेदस्तु ततः क्षेत्रिकवत् ॥४.३॥
-
निर्माणचित्तान्यस्मितामात्रात् ॥४.४॥
-
प्रवृत्तिभेदे प्रयोजकं चित्तमेकमनेकेषाम् ॥४.५॥
-
तत्र ध्यानजमनाशयम् ॥४.६॥
-
कर्माशुक्लाकृष्णं योगिनस्त्रिविधमितरेषाम् ॥४.७॥
-
ततस्तद्विपाकानुगुणानामेवाभिव्यक्तिर्वासनानाम् ॥४.८॥
-
जातिदेशकालव्यवहितानामप्यानन्तर्यं स्मृतिसंस्कारयोरेकरूपत्वात् ॥४.९॥
-
तासामनादित्वं चाशिषो नित्यत्वात् ॥४.१०॥
-
हेतुफलाश्रयालम्बनैः संगृहीतत्वादेषामभावे तदभावः ॥४.११॥
-
अतीतानागतं स्वरूपतोऽस्त्यध्वभेदाद्धर्माणाम् ॥४.१२॥
-
ते व्यक्तसूक्ष्मा गुणात्मानः ॥४.१३॥
-
परिणामैकत्वाद्वस्तुतत्त्वम् ॥४.१४॥
-
वस्तुसाम्ये चित्तभेदात्तयोर्विभक्तः पन्थाः ॥४.१५॥
-
न चैकचित्ततन्त्रं वस्तु तदप्रमाणकं तदा किं स्यात् ॥४.१६॥
-
तदुपरागापेक्षित्वाच्चित्तस्य वस्तु ज्ञाताज्ञातम् ॥४.१७॥
-
सदा ज्ञाताश्चित्तवृत्तयस्तत्प्रभोः पुरुषस्यापरिणामित्वात् ॥४.१८॥
-
न तत्स्वाभासं दृश्यत्वात् ॥४.१९॥
-
एकसमये चोभयानवधारणम् ॥४.२०॥
-
चित्तान्तरदृश्ये बुद्धिबुद्धेरतिप्रसङ्गः स्मृतिसङ्करश्च ॥४.२१॥
-
चितेरप्रतिसंक्रमायास्तदाकारापत्तौ स्वबुद्धिसंवेदनम् ॥४.२२॥
-
द्रष्टृदृश्योपरक्तं चित्तं सर्वार्थम् ॥४.२३॥
-
तदसंख्येयवासनाभिश्चित्रमपि परार्थं संहत्यकारित्वात् ॥४.२४॥
-
विशेषदर्शिन आत्मभावभावनाविनिवृत्तिः ॥४.२५॥
-
तदा विवेकनिम्नं कैवल्यप्राग्भारं चित्तम् ॥४.२६॥
-
तच्छिद्रेषु प्रत्ययान्तराणि संस्कारेभ्यः ॥४.२७॥
-
हानमेषां क्लेशवदुक्तम् ॥४.२८॥
-
प्रसंख्यानेऽप्यकुसीदस्य सर्वथा विवेकख्यातेर्धर्ममेघः समाधिः ॥४.२९॥
-
ततः क्लेशकर्मनिवृत्तिः ॥४.३०॥
-
तदा सर्वावरणमलापेतस्य ज्ञानस्यानन्त्याज्ज्ञेयमल्पम् ॥४.३१॥
-
ततः कृतार्थानां परिणामक्रमसमाप्तिर्गुणानाम् ॥४.३२॥
-
क्षणप्रतियोगी परिणामापरान्तनिर्ग्राह्यः क्रमः ॥४.३३॥
-
पुरुषार्थशून्यानां गुणानां प्रतिप्रसवः कैवल्यं स्वरूपप्रतिष्ठा वा चितिशक्तिरिति ॥४.३४॥
सुझाव व टिप्पणियाँ
प्रश्न करें या सलाह दें